TÜRK BİLİM KADINININ BÜYÜK BAŞARISI

İsviçre’de Ecole Polytechnique Federale de Lausanne’de (EPFL) adını taşıyan laboratuvarında çalışmalarını yürüten bilim insanı Prof. Hatice Altuğ, ekibiyle birlikte yaptığı çalışmada sepsis hastalığının birkaç dakika içerisinde tanısının konulmasını sağlayan yeni bir teknoloji geliştirdi. Deneme aşamalarının başarıyla sonuçlandığını anlatan Prof. Altuğ, “Bu hastalığın erken teşhisi ile milyonlarca insanın da hayatı kurtulacak” dedi.

Prof. Hatice Altuğ ve ekibinin geliştirdiği teknoloji, vücudun enfeksiyona karşı gösterdiği kontrolsüz ve abartılı yanıt sonucunda kendi doku ve organlarına zarar vermesiyle başlayan, bağışıklık sisteminin çökmesine neden olabilen ve erken tanı konulup tedavi edilmediğinde ölüme sebep olan sepsis hastalığının erken teşhisinde büyük önem taşıyor. Sepsis’in çok hızlı müdahale edilmesi gereken ölümcül bir hastalık olduğunu anlatan Prof. Altuğ, “Bu hastalık bir anda oluşuyor ve çok hızlı müdahale gerekiyor. Bunun sepsis olduğunu anlamazsanız antibiyotik veremiyorsunuz ve veremediğiniz her saat başı ölüm oranı yüzde 10 artıyor. İki üç saat içinde hastanın yaşama şansı yüzde 50’lere düşüyor. Dakikalar bile önemli ama laboratuvar testleri 2-3 günde sonuçlanıyor ve hasta için çok önemli zaman kaybediliyor. Biz bunu önlemek için bir teknoloji geliştirdik. Ürettiğimiz teknoloji test sonuçlarına 2-3 dakikada ulaşılmasını sağlıyor. Küçük olduğu için her yere taşınabiliyor” dedi.

Şu anda çalışmanın test aşamalarını yaptıklarını dile getiren Prof. Altuğ, “Biz bu aleti geliştirdik ve bunu bir hastanede insanlardan alınan örnekler üzerinde test ettik. İlk aşamalardan başarıyla geçen bir prototip oluşturduk. Şu anda bir ürün haline henüz gelmedi ama doktorlardan ve yatırımcılardan büyük ilgi gördü. Özellikle doktorlar bu aletin hastayı kurtarmak için önemli olduğunu düşünüyorlar. Yakın bir zamanda da umarım bunu normal ürün olarak göreceğiz” dedi.

Prof. Hatice Altuğ, laboratuvarında ışık ve nanoteknolojiyi birleştirerek yeni nesil sağlık araçları geliştirdiklerini ve geleceğin teknolojisini yarattıklarını belirtti ve şunları söyledi; “Ünlü bilim kurgu dizisi Star Trek’tekine benzer aletler oluşturarak insanların sonuçlara daha kısa sürede ulaşmalarını sağlamayı istiyoruz. Yapacağımız küçük ve fonksiyonel cihazlarla bunun mümkün olacağını gördük. Amacım insan hayatının kalitesini artırmak. Kanserde kişiye özel teşhis için aletler geliştiriyoruz. Parkinson, alzheimer ve demans hastalıklarının erken teşhisi için de çalışmalarımızı sürdürüyoruz”.

Bilim dünyasında kadınların oranının düşük olduğunu ama bilimsel toplumun bunu düzeltmek istediğini dile getiren Prof. Hatice Altuğ, “Bazen bunun dezavantajlarını yaşadım, kendimi yalnız hissettiğim zamanlar oldu. Bilime hevesli kadınların oranı üniversitede, doktora ve master çalışmaları sırasında da düşüyor. Bunun düzelmesi için çabalıyoruz. Kadın olarak erkeklere göre kendimi daha çok ispatlamak zorunda kalıyorum. Çünkü yargılayan toplum hep erkek olduğu için kadının erkek meslektaşlarına göre daha çok iş yapması gerekiyor. Ama bilim dünyasında kadınların oranı arttıkça bu durum değişecek. Ben hep gençlere ‘Büyük hayaller kurun’ diyorum, çünkü ben öyle yaptım. ‘Bu hayallere ulaşamam’ demek yerine ‘Yapabilirim’ demek önemli. Kendine güven, pozitif olmak ve çok çalışmak olmazsa olmaz” dedi.

Bilkent Üniversitesi’nde fizik yüksek lisansını tamamlayan Prof. Hatice Altuğ, çalışmalarını Stanford Üniversitesi, Harvard Tıp Fakültesi Mühendislik Merkezi ve Boston Üniversitesi’nde sürdürdü. Boston’da yaptığı çalışmalar sırasında National Science Foundation’ın (Ulusal Bilim Vakfı) verdiği ödül de dâhil çok sayıda ödülün sahibi oldu. Altuğ, dönemin ABD Başkanı Obama tarafından verilen ‘Presidential Early Career Awards for Scientist and Engineers’ (Bilim Adamları ve Mühendisler için Başkanlık Ödülü) ile geleceğin en önemli bilim adamları arasına girdi.

Prof. Hatice Altuğ, dünyanın optik alanında en büyük konferanslarından biri olan Sydney 2020 CLEO Pasific Rim Konferansı’nın açılış konuşmasını 2018 Nobel Fizik Ödülü sahibi Donna Strickland ile birlikte yapacak. Strickland, Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan üçüncü kadın olarak adını tarihe yazdırdı.

Ayrıntılı bilgiye https://www.milliyet.com.tr/gundem/turk-bilim-kadininin-buyuk-basarisi-6141423 adresinden ulaşılabilir.