BioNtech ve Pfizer’dan Covid-19’a karşı ilk müjdeli haber

Dünya çapında çok sayıda can kayıplarına neden olan, sosyal ve ekonomik açıdan ise büyük sıkıntılara sebebiyet veren Covid-19 için aylardır aşı ve ilaç çalışması yapılmaktaydı. Geçtiğimiz ay BioNtech ve Pfizer’ın yaptığı açıklamalara göre Covid-19’a karşı etkili bir aşı geliştirildi. Geliştirilen Covid-19 aşısının, 6 ülkede 43 bin 500 kişi üzerinde test edildiği açıklandı.

Aşının geliştirilmesinde deneysel bir yaklaşım benimsendiği belirtildi. Daha önceki denemelerde aşının vücutta antikor ve T hücresi denilen bağışıklık sisteminin parçası hücrelerin üretilmesine yol açtığı ortaya çıkmıştı. Bu yüzden bağışıklık sistemini virüse karşı eğitebilmek için virüsün kısmi genetik diziliminin bir bölümü vücuda enjekte ediliyor.

Denemeler ABD, Almanya, Brezilya, Arjantin, Güney Afrika ve Türkiye'de yapıldı ve ikinci doz aşıdan 7 gün sonra Covid-19’a karşı yüzde 90 koruma sağladığı saptandı. Aşının yaş, etnik grup ve cinsiyete karşı tutarlılık gösteriyor, ayrıca aşının 65 yaş üstü kişilerde yüzde 94 etkili olduğu kaydedildi. Açıklamada, aşının, ABD Gıda ve İlaç İdaresinin (FDA) gerekli güvenlik kriterlerini karşıladığı ve herhangi bir ciddi güvenlik endişesi olmadığı belirtildi. Aşının risk altındaki gruplara acil tatbiki için birkaç gün içinde FDA'ya başvurulacağı ve dünya genelindeki diğer ilgili kurumlarla da veri paylaşımı yapılacağı aktarıldı.

“Ben de aşı olmak istiyorum”
Pfizer’ın İcra Kurulu Başkanı Albert Bourla (59), kamuoyunun aşının güvenliğiyle ilgili kaygılarını yatıştırmak için, ilk aşı olacaklar arasında olmayı istediğini söyledi, fakat buna etik engeller çıkabileceğini de dile getirdi. CNBC'ye konuşan Bourla, “Eğer elimizde sınırlı dozda aşı varsa, insanların, benim yaşım ve çalışma kapasitemdeki insanların ilk aşı olacak gruba alınmasını onaylayacağından emin değilim. Dolayısıyla buna saygı göstermek isterim” diye konuştu.

Pfizer yılsonuna kadar 50 milyon doz; 2021 sonuna kadar ise 1,3 milyar doz aşıyı piyasaya sürebilmeyi planladığını, aşının ise üç hafta arayla iki doz verilmesi gerekeceği açıklandı.

Aşı Türkiye’de de gönüllülere uygulanmıştı
Covid-19 aşısının denendiği ülkeler arasında Türkiye de bulunmaktadır. Covid-19’a karşı geliştirilen aşı adayının üçüncü aşama çalışmaları kapsamındaki ilk aşısı, Ankara Üniversitesi İbni Sina Hastanesi’nde yapılmıştı.

İlk aşı, İbni Sina Hastanesi’nde görev yapan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anestezi ve Reanimasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmettin Ünal ile Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Attar'a uygulandı.

Amerika ve Almanya ile üçüncü aşama çalışmalarına başlayan ülkelerden birinin Türkiye olduğunu ifade etmiş olan, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, “Beklediğimizin çok üzerinde gönüllü talebi aldık. Kotamız 60 kişilikti, 500'ün üzerinde başvuru oldu. İlk başvuranları sıralamaya aldık, doğal olarak çoğunluğu hekimdi. Vatandaşlarımızdan da çok başvuru geldi” demişti.

Tüm dünyaya yetecek kadar aşının piyasalarda bulunmasının imkânsız olduğunu belirten Balık, bu sürenin en az bir yılı bulabileceğini de ifade etmişti. Ayrıca aşılarla elde edilecek bağışıklığın da yeterli olmayacağını dile getirmiş bu yüzden de salgın kurallarının en önemli üç şartına dikkat edilmesini belirtmişti. Bu üç şart neydi peki? Maske, mesafe ve temizliğimize, özellikle de el temizliğimize, dikkat etmek.

Geliştirilen Covid-19 aşısının üçüncü aşama çalışması Sakarya'da 40 gönüllüye uygulanmıştı
Sakarya Üniversitesi’nin (SAÜ) internet sitesinde yapılan açıklamaya göre, iki firmaya ait aşının Sakarya'da birçoğu profesör olan sağlık çalışanlarına ve istekli vatandaşlara uygulandığını belirtildi. SAÜ Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Oğuz Karabay, "Aşı 40 gönüllü üzerinde uygulandı. Pfizer-BioNTech firmasına ait aşıda tatmin edici sonuçlara ulaşıldı. Aşı uygulanan gönüllüler, Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi enfeksiyon servisi bünyesindeki Erişkin Aşı Polikliniği tarafından takip edilmektedir. Bunun yanında aşı ülkemizde de birçok klinik araştırma durumuna kadar geldi. Yakın gelecekte insanlara uygulanacaktır" açıklamasında bulunmuştu.

Ne zaman başlayabilir?
Aşı üreticisi şirketlerin, kasım ayı sonunda yaptıkları acil kullanım onayı başvurusuna hangi hızla yanıt alacakları aşının kullanımının ne zaman başlayacağını belirleyecek. Bütün dünyada aşı, daha gelişkin tedavilerle birlikte insanların yaşamını kısıtlayan salgınla mücadele önlemlerinin son bulması için en etkili yol olarak görülmekte.
Şu anda dünyanın farklı yerlerinde “üçüncü aşama” diye bilinen ve nihai denemeleri süren 10'u aşkın aşı adayı bulunmakta, fakat Pfizer ve BioNTech bunlardan ilk sonuca ulaşanlar oldular.
Aşının eksi 80 santigrad derece soğuklukta muhafaza edilmesi zorunluluğu yüzünden bazı lojistik sorunların yaşanılabileceği düşünülmekte.

“Aşının salgını bitireceğinden eminim”
Tüm dünya, COVID-19’ karşı geliştirilen aşıdaki en önemli rolün Prof. Dr. Uğur Şahin ve eşi Dr. Özlem Türeci'nin kurduğu şirket BioNTech'e ait olduğunu öğrendi. Dünya basınının konuştuğu çift, aşı haberinden sonra şirketlerinin 25 milyar dolar değere ulaşması ile Almanya'nın en zengin 100 insanı arasına girdi.
Aşı haberinin ardından BBC'ye açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Uğur Şahin, Sağlık Bakanlığı ile temasta olduklarını, gerekli protokol sağlanırsa 2021'in ilk 3 ayı içerisinde Türkiye'nin ihtiyacı kadar aşıyı gönderebileceklerini de açıkladı.

İngiliz The Guardian'a konuşan Şahin, “Eğer soru bu aşıyla pandemiyi durdurup durduramayacağımız ise buna cevabım evet, çünkü semptomlu enfeksiyonlardan bile korunma sağlanması büyük bir etki yaratacaktır” dedi.

Şahin, daha önce BBC ile gerçekleştirdiği bir röportajda da aşının virüse birden fazla şekilde saldırdığını belirterek, “COVID-19’un hücrelerimize girişini engelliyor. Ama virüs bir şekilde girmiş bile olsa, o zaman da hücreleri virüsün kafasına vurup ortadan kaldırıyor. Bağışıklık sistemini bu iki savunma hareketini yapacak şekilde çok iyi eğittik. Artık biliyoruz ki virüs bu mekanizmalara karşı kendisini savunamaz” açıklamasında bulunmuştu.

Prof. Dr. Uğur Şahin'in bahsettiği Pfizer aşısı, 2 doz olarak uygulanıyor. 2021 yılı içerisinde 1,5 milyar doz üretilerek dünyanın farklı bölgelerinde dağıtılması bekleniyor. Aşının fiyatı ise 19,5 dolar.

Ayrıntılı bilgilere aşağıdaki kaynaklardan ulaşabilirsiniz:
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-54873137
https://www.webtekno.com/ugur-sahin-asinin-salgini-bitireceginden-eminim-h102041.html